Van alles over spelt
In verschillende recepten gebruik ik spelt. Ik kies liever voor spelt dan voor tarwe. Spelt is gezonder dan tarwe.
Omdat het niet voor iedereen duidelijk is wat het is. Leg ik het hier kort uit. Voor nog meer informatie verwijs ik je door naar Speltwinkel.nl daar staat nog veel meer informatie.
Tarwe
De voedingswaarde van tarwe, het meest gebruikte graan, bevindt zich hoofdzakelijk in de kiem en de zemel die bij het malen voor het grootste gedeelte uitgemalen en uitgezeefd worden.
Het meellichaam van tarwe bestaat voor het grootste gedeelte uit gluten. In het meellichaam van de tarwekorrel bevinden zich nauwelijks nog voedingsstoffen, waardoor een tarwe-witbrood eigenlijk waardeloos wordt voor een goede voeding.
Daarom is het dus nodig om van tarwe altijd volkorenproducten te gebruiken. Helaas is echter uit onderzoek ook al duidelijk geworden dat tarwevolkoren ook schadelijk kan zijn voor een gevoelige darmwand.
Nog een nadelig aspect van tarweproducten is dat het in het lichaam een sterke stijging en daarna een sterke daling van de bloedsuikerspiegel veroorzaakt. Eerst heeft men dus heel veel energie, maar plots zakt die energie ook helemaal weg en ervaart men een dip (en de behoefte om te 'snacken').
Spelt
Bij spelt blijven de voedingsstoffen tijdens het maalproces wel behouden.
Het bloemlichaam van spelt bevat niet alleen maar gluten, zoals dat wel bij tarwe het geval is. Spelt bestaat uit een geniale mengeling van vitaminen, mineralen, koolhydraten, vetten, evenals een voor een graansoort hoog eiwitaandeel en rijkelijk ballaststoffen.
Doordat spelt erg rijk is aan aminozuren, die in het lichaam de productie van vrolijk makende hormonen opwekken, weten we bovendien: spelt maakt gelukkig.
Bovendien zijn de gluten die het spelt bevat van een andere samenstelling dan die in tarwe. Daarom is spelt, en alle producten gemaakt van speltbloem of speltmeel veel makkelijker te verteren. Spelt zorgt voor een gelijkmatige bloedsuikerspiegel, waardoor men minder de behoefte heeft om tussendoortjes te eten.
(Bron: speltwinkel.nl)
Speltbloem of speltmeel?
De voedingsstoffen in het speltgraan bevinden zich allemaal in de hele speltkorrel. Dit is precies het tegenovergestelde van tarwe. Bij tarwe zitten deze voedingsstoffen alleen in de kiem en zemel.
Speltmeel en speltbloem is te koop bij molens, Ekoplaza, G&W, de Tuinen en nog heel veel andere winkels. Soms is het bij een goed gesorteerde supermarkt te vinden. Gewoon gaan zoeken.... dan zie je het in eens overal!
Goede bakkers verkopen soms ook speltbrood. Vraag wel altijd of het 100% spelt is. Sommige bakkers sjoemelen en stoppen er toch een bepaald percentage tarwe in.
Ook de AH, Jumbo, Plus (en vast nog meer supermarkten) verkopen tegenwoordig speltbrood. Tip: etiketten lezen!!! Zo blijkt dat er in het speltbrood van de Jumbo o.a. bloem, tarwe, dextrose, in zit. Dit is dus geen 100% speltbrood en die dextrose.... die wil ik al helemaal niet eten.
Wat kan ik met spelt?
Je kunt alle tarweproducten vervangen door spelt. Denk aan muffins, brood, cake, pannenkoeken, heerlijk om sauzen mee te maken, zelfs pasta is verkrijgbaar in spelt!
Heb je dit heerlijke rozijnen speltbrood al eens gemaakt?
Wat is spelt?
Spelt is een graansoort die al ver voor Christus verbouwd werd. In de bijbel wordt ook al over spelt gesproken o.a. in: Exodus 9:32, Jesaja 28:25 en Ezechiel 4:9.
Spelt bevat veel belangrijke voedingsstoffen, vitaminen en mineralen. Wij vinden spelt erg lekker, het heeft zeker een andere smaak dan tarwe.
Omdat spelt verschillende vliesjes om zich heen heeft worden er weinig tot geen gewasbestrijdingsmiddelen gebruikt.
Spelt bevat veel belangrijke voedingsstoffen, vitaminen en mineralen. Wij vinden spelt erg lekker, het heeft zeker een andere smaak dan tarwe.
Omdat spelt verschillende vliesjes om zich heen heeft worden er weinig tot geen gewasbestrijdingsmiddelen gebruikt.
Om het voordeel van het gebruik van spelt uit te kunnen leggen is het belangrijk eerst stil te staan bij de meest gebruikte graansoort: Tarwe.
Tarwe
De voedingswaarde van tarwe, het meest gebruikte graan, bevindt zich hoofdzakelijk in de kiem en de zemel die bij het malen voor het grootste gedeelte uitgemalen en uitgezeefd worden.
Het meellichaam van tarwe bestaat voor het grootste gedeelte uit gluten. In het meellichaam van de tarwekorrel bevinden zich nauwelijks nog voedingsstoffen, waardoor een tarwe-witbrood eigenlijk waardeloos wordt voor een goede voeding.
Daarom is het dus nodig om van tarwe altijd volkorenproducten te gebruiken. Helaas is echter uit onderzoek ook al duidelijk geworden dat tarwevolkoren ook schadelijk kan zijn voor een gevoelige darmwand.
Nog een nadelig aspect van tarweproducten is dat het in het lichaam een sterke stijging en daarna een sterke daling van de bloedsuikerspiegel veroorzaakt. Eerst heeft men dus heel veel energie, maar plots zakt die energie ook helemaal weg en ervaart men een dip (en de behoefte om te 'snacken').
Spelt
Bij spelt blijven de voedingsstoffen tijdens het maalproces wel behouden.
Het bloemlichaam van spelt bevat niet alleen maar gluten, zoals dat wel bij tarwe het geval is. Spelt bestaat uit een geniale mengeling van vitaminen, mineralen, koolhydraten, vetten, evenals een voor een graansoort hoog eiwitaandeel en rijkelijk ballaststoffen.
Doordat spelt erg rijk is aan aminozuren, die in het lichaam de productie van vrolijk makende hormonen opwekken, weten we bovendien: spelt maakt gelukkig.
Bovendien zijn de gluten die het spelt bevat van een andere samenstelling dan die in tarwe. Daarom is spelt, en alle producten gemaakt van speltbloem of speltmeel veel makkelijker te verteren. Spelt zorgt voor een gelijkmatige bloedsuikerspiegel, waardoor men minder de behoefte heeft om tussendoortjes te eten.
(Bron: speltwinkel.nl)
Speltbloem of speltmeel?
De voedingsstoffen in het speltgraan bevinden zich allemaal in de hele speltkorrel. Dit is precies het tegenovergestelde van tarwe. Bij tarwe zitten deze voedingsstoffen alleen in de kiem en zemel.
Wanneer tarwe gemalen wordt zal het veel van de goede voedingsstoffen verliezen door dit proces. Wanneer spelt gemalen wordt, zal het overgrote deel van de goede voedingsstoffen aanwezig blijven. Dit betekent dus eigenlijk dat wanneer je speltbrood eet, dat je per sneetje meer goede voedingsmiddelen binnenkrijgt dan enig ander brood.
Speltkorrels die zijn gemalen noem je: speltmeel.
Speltbloem krijg je door speltmeel te zeven. De zemelen worden er dan uitgezeefd. Oké het allerbeste is natuurlijk speltmeel, maar soms is het gewoon wat handiger om speltbloem te gebruiken. Bijvoorbeeld bij gebak en koekjes.
Maar voor brood en stevige koekjes kun je het beste speltmeel gebruiken.
Waar koop ik spelt?Maar voor brood en stevige koekjes kun je het beste speltmeel gebruiken.
Speltmeel en speltbloem is te koop bij molens, Ekoplaza, G&W, de Tuinen en nog heel veel andere winkels. Soms is het bij een goed gesorteerde supermarkt te vinden. Gewoon gaan zoeken.... dan zie je het in eens overal!
Goede bakkers verkopen soms ook speltbrood. Vraag wel altijd of het 100% spelt is. Sommige bakkers sjoemelen en stoppen er toch een bepaald percentage tarwe in.
Ook de AH, Jumbo, Plus (en vast nog meer supermarkten) verkopen tegenwoordig speltbrood. Tip: etiketten lezen!!! Zo blijkt dat er in het speltbrood van de Jumbo o.a. bloem, tarwe, dextrose, in zit. Dit is dus geen 100% speltbrood en die dextrose.... die wil ik al helemaal niet eten.
Wat kan ik met spelt?
Je kunt alle tarweproducten vervangen door spelt. Denk aan muffins, brood, cake, pannenkoeken, heerlijk om sauzen mee te maken, zelfs pasta is verkrijgbaar in spelt!
Heb je dit heerlijke rozijnen speltbrood al eens gemaakt?
Voedingswaardetabel Spelt - Tarwe
| Voedingsstoffen in % | Spelt | Tarwe |
| Eiwitten | 13,10 | 11,60 |
| Koolhydraten | 67,70 | 62,50 |
| Vetten | 2,45 | 1,90 |
| Mineralen | 1,75 | 1,60 |
| Voedingsvezels/cellulose | 8,80 | 1,80 |
Bron: Dinkel, das gesunde Getreide. Hädecke Verlag D-71526, 20
Je stelt de vraag over speltbloem of speltmeel. Je beschrijft wat speltmeel is.
BeantwoordenVerwijderenAls alles daar uit is gezeefd, lijkt me dat niet handig. Moeten we dus liever het speltmeel gebruiken?
Of zijn meel en bloem twee verscillende benamingen voor hetzelfde?
Nicolette, ik heb het beter omschreven. Ik hoop dat het nu duidelijk is. Kort: het maakt niet uit wat je gebruikt het is allebei gezond!
VerwijderenIs spelt beter dan amandelmeel? Dat vind ik heel lekker maar gezien mijn vriend twee keer per week bananenbrood wil, wordt dat een dure grap.
BeantwoordenVerwijderenKim, spelt is niet beter dan amandelmeel, of andersom. Het verschil zit juist in de koolhydraten. Amandelmeel bevat heel weinig koolhydraten 5,5 gr Kh per 100 gram. En in spelt zitten er 67,7 gr KH per 100 gram. Mocht je het alleen eten vanwege het gezonde, dan zou ik adviseren om speltbrood te eten. Dat is goedkoper dan amandelmeel.
BeantwoordenVerwijderenHoi Jacoline,
BeantwoordenVerwijderenIk kan tarwemeel in een recept dus altijd vervangen voor speltmeel. Blijven de verhoudingen dan wel hetzelfde? Ik wil de rozijn bollen en de pitta broodjes eens proberen. Tot nu toe zijn mijn spektbaksels helaas geen succes dus ik vraag het voor de zekerheid nog even. :) Groetjes Esther
Esther wat jammer dat het niet lukt. ... Je kunt het altijd vervangen. Alleen moet je de kneedtijd ongeveer halveren. Ik hou ongeveer 5 min aan. Als je het te lang kneed kneed je de gluten kapot. Succes
VerwijderenAls je van een tarwerecept een speltrecept gaat maken, dus alles in speltmeel en speltvolkoren veranderd, moet je ongeveer 15 ml water minder gebruiken, dit omdat spelt minder water opneemt en je deeg anders te nat wordt. Ook korter kneden inderdaad. Ik bak al 2 jaar mijn eigen speltbroden (100% spelt, ik weet wat er in zit :-) en daar zitten veel omgeturnde broden tussen
VerwijderenWat zijn omgeturnde broden? (ik ben nieuw op dit gebied:-))
VerwijderenHoi Harry, daar bedoel ik mee dat ik tarwebroodrecepten gewoon "omturn" verander dus in speltbroodrecepten :-) en dan wat ik beschrijf minder water gebruik en korter kneed.
VerwijderenTegenwoordig bak ik zuurdesembroden van spelt, met een desem van rogge, dan laat ik het wel 8 uur rijzen ivm fytinezuur, dit zit al minder in spelt, maar door het lange rijzen maak je het helemaal onschadelijk.
Ik eet speltbrood omdat t koolhydraatarm is.. Masr nu ik dit zo lees, is dat dus helemaal niet zo. Er zitten meer koolhydraten in. Waarom valt t dan toch onder de koolhydraatarme producten? Want zo wordt t bij de bakker verkocht.
BeantwoordenVerwijderent Verbaasd me enorm dat jouw bakker dit verkoopt als koolhydraatarm. Vraag er eens naar hoeveel KH's er in zitten. Vaak kunnen ze dit per snee uitrekenen. Mijn bakker heeft ook KH arm brood en dat bevat per snee 7,7 gram KH's. Een volledig speltbrood valt dus echt niet onder koolhydraatarm.
VerwijderenHe jacoline,
BeantwoordenVerwijderenSinds kort ben ik verslingerd aan je recepren. Mede doordat mijn dochter pas hoorde dat ze intolerant voor gluten en lactose is. Ze krijgt geen tarwe meet, maar ik probeer nu uit of ze spelt kan verdragen. Iets interessants schreef je hierboven :gluten er uikneden? Zou dus ideaal zijn? Zelf ben ik al een hele tijd aan het gokken. Gaat super. Maar nu dus ook over op andere 'glutenvrije' producten. Eierkoeken, amandelkoekjes en brood zijn heerlijk. Zaterdag wordt het de pizza. Dank je wel voor de lekkere recepten.
Susanne
Beste Suzanne, wat fijn dat je veel aan mijn recepten hebt. Als je brood bakt heb je juist gluten nodig anders rijst het niet meer. Je kunt en mag ze er dus niet uitkneden. Het zou fijn zijn als wel spelt kan verdragen... succes!
Verwijderenhallo Jacoline
BeantwoordenVerwijderenKun je mij vertellen of spelt een volgraan is.
Ik moet voor mijn dieet volgraan produkten gebruiken
mvg nicole
Kan ik ook gewoon tarwemeel gebruiken?
BeantwoordenVerwijderenMvg marja
het Oerspeltbrood van C 1000 bevat sinds kort ; Tarwe-enzymen , heel jammer want dat was voor kort niet zo, waarom er nu die enzymen inzitten ???? ,heb er al een mail over gestuurd maar geen antwoord ,jammer want nu kan ik dat brood niet meer eten ,
BeantwoordenVerwijderenJammer alleen dat veel mensen denken dat spelt glutenvrij is. Een keer meegemaakt dat iemand mij spelt probeerde verkopen als glutenvrij. Leuk als je heftige coeliakie hebt,dan heb je een flinke ontstoken darm hierdoor. Mensen denken alleen dat mensen die coeliakie hebben alleen geen gluten hoeven,maar ze mogen het ook niet. Want hun dunne darm kunnen ontsteken. Veel mensen die kh arm eten merken dat ze veel minder buikpijn hebben. Zodra ze weer granen gaan eten krijgen ze weer last en als ze weer stoppen met granen eten,is de opgezette buik weer verdwenen. Als je bij de dokter een test doet zal deze niets vinden ook in geen glutenmarker in je ontlasting.
BeantwoordenVerwijderenBij een kh arm dieet eet je minder of geen gluten.
Vraag daarom een DNA bloedtest aan. Vraag bij je huisarts om HLA D2 en D8. Zodra die postief is zul je dus een dieet moeten volgen met gluten. Daarna een bloedtest en eventueel je ontlasting laten testen op een glutenmarker. Veel mensen kunnen ze niet vinden in hun bloed,maar wel vinden ze vaak een glutemarker in je ontlasting. Daarom zou ik beide aanraden.
Beste Jacoline,
BeantwoordenVerwijderenDe link van Spetlwinkel werkt niet meer. Wij hebben een online winkel met diverse Speltproducten van 100% Kollenberger spelt (meel en bloem) de site is: www.speltfood.nl
Groetjes!
Beste Jacqueline
BeantwoordenVerwijderenIn de tabel van speltmeel staat dat er 70 gram koolhydraten per 100 gram inzitten. Bij normale meel zit er 77 gram koolhydraten per 100 gram. Dit scheelt dus niet zo veel. Ik dacht dat speltmeel koolhydraatarm is,maar dat valt dus tegen.
Is het dan gezonder omdat er meer vezels inzitten?
Groeten Isabella.
Ps super de recepten op deze site, heb al veel ervan uitgeprobeerd.
Is echt een fabeltje dat spelt gezonder is dan volkoren brood.
BeantwoordenVerwijderenHet is zeker geen fabeltje dat spelt gezonder is dan volkoren tarwe. De glykemische index van spelt is vele malen lager dan die van tarwe, waardoor je lichaam minder insuline hoeft aan te maken bij de verbranding, je bloedsuikerspiegel stabieler blijft en een hongerklap na twee uurtjes uitblijft...
BeantwoordenVerwijderen